تاریخچه رباتیک
تاریخچه رباتیک و ربات ها
تا به اکنون به ما گفته شده است که علم رباتیک در قرن بیستم به وجود آمده است.
همین جمله کافی است تا فرض را بر این بگیریم که قبل از قرن بیستم هیچ گونه ارتباطی بین ما و رباتها نبوده است.
اما این تنها یک فرضیه اشتباه است و تاریخچه وجود رباتها و اتوماسیون اختراع شده توسط بشر، گذشتهای طولانیتر دارد.
در واقع مهندسین یونان باستان دو متن به نامهای Pneumatica و Automata از خود به جای گذاشتهاند که گواهی بر وجود صدها نوع مختلف ماشینهای شگفتانگیز است که قادر به حرکت خودکار بودهاند.
البته تکامل رباتها در قرن ۲۰ و ۲۱ به طور اساسی سرعت بالایی داشته و گاها به مرحلهای میرسد که تشخیص ربات از انسان دشوار باشد!
چه کسی بر روی ربات ها اسم گذاشت؟
تا به حال به این موضوع فکر کردهاید که اصطلاح ربات از کجا آمده است؟
کلمه رباتیک برای اولین بار به طور ناخواسته توسط نویسنده داستانهای علمی-تخیلی، اسحاق آسیموف در داستانی موسوم به “دروغگو” در سال۱۹۴۱ ابداع شد.
نویسندگان داستانهای علمی-تخیلی در طول تاریخ به توانایی انسان در تولید ماشینهای خودمختار و سبک زندگیهای پیشرفته علاقهمند بودهاند.
از اسطوره یونان باستان پیگمالیون گرفته تا دکتر فرانکنشتاین اثر مری شلی و HAL9000 اثر آرتور سی کلارک…
رباتیک تاریخی
در تعریف یک ربات میگوییم :«ربات ماشینی است قابل برنامهریزی مجدد که قادر به انجام وظایفی است که سبب تکمیل یک کار میشود.» رباتها از کدگذاری خاصی استفاده میکنند که آنها را از سایر ماشینها و ابزارهای ماشینی مانند CNC متمایز میکند.
رباتها به دلیل قابلیتهایی همچون مقاومت بالا و عملکرد دقیق، در صنایع مختلف کاربرد پیدا کردهاند.
پیشتر اشاره کردیم که منابع بسیاری بر محبوبیت ماشینهای خودکار در دوران باستان و قرون وسطی گواهی میدهند.
یونانیان و رومیان باستان، اتوماتهای سادهای را برای استفاده به عنوان ابزار، اسباب بازی و یا به عنوان بخشی از مراسم مذهبی خود در دست داشتند.
مثلا گفته شده خدای یونانی، هفائستوس، که پیش از رباتهای مدرن در صنعت مشغول بود، قرار بود اتوماتهایی بسازد تا در یک کارگاه برای او کار کنند.
اما متأسفانه هیچ یک از اتوماتهای اولیه اکنون موجود نیست.
در قرون وسطی، هم در اروپا و هم در خاورمیانه، ماشینآلات خودکار نیز رایج بودند و خوشبختانه از سازههایشان اطلاعاتی باقی گذاشتند.
الجزایر (۱۲۰۶-۱۱۳۶) متونی در توصیف و تصویرسازی دستگاههای مکانیکی مختلف خود، از جمله یک ساعت فیلی بزرگ که سر هر ساعت به صدا در میآمد، یک گروه موسیقی رباتیکی، و یک دستگاه خودکار پیشخدمت که نوشیدنی سرو میکرد، به جای گذاشت.
در اروپا هم یک راهبه خودکار وجود داشت که صلیب را در دستان خود میبوسید.
این ماشینهای اتومات در پیکر ساخته شده حیوانات نیز وجود داشتند و بالاخره در قرن هجدهم فصل پیشرفت فناوری آغاز شد.
سازهها پیچیدهتر شدند و کار را برای بشر آسانتر از قبل انجام میدادند.
ربات های ویکتوریایی
انقلاب صنعتی و افزایش تمرکز بر ریاضیات، مهندسی و علوم در عصر ویکتوریا انگلستان نیز خالی از لطف در دنیای رباتیک نبود.
چارلز بابیج (۱۷۹۱-۱۸۷۱) در اوایل تا اواسط قرن نوزدهم برای توسعه پایههای علوم کامپیوتر فعالیت های بسیاری داشت که از موفقترین پروژههای او میتوان به موتور تفاضل و موتور تحلیلی اشاره کرد.
اگرچه پروژههای مذکور به دلیل کمبود بودجه هرگز تکمیل نشدند، اما این دو ماشین، اصول اولیه محاسبات مکانیکی را ارائه کردند.
از دیگر اندیشمندان آن دوره میتوان به آدا لاولیس اشاره نمود که با استفاده از همین پروژههای ناکامل، امکان ساختن تصاویر یا پخش موسیقی توسط کامپیوترها را در آینده میسر ساخت.
پس از شروع قرن نوزدهم، تکنولوژی به ارائه سرگرمی هم راه یافت و این در حالی بود که توسعه ماشینها و موتورهای بخار که به ساخت کارآمد و سریعتر محصولات معروف بودند، رواج یافته بود.
کارخانه ها برای افزایش حجم کار و دقت در تولید محصول، شروع به استفاده از ماشینآلات و موتورهای بخار کردند.
قرن بیستم تا امروز
در سال ۱۹۲۰، کارل کاپک نمایشنامه خود را به نام RUR (رباتهای جهانی Rossum) منتشر کرد که در آن کلمه “ربات” معرفی شد.
این کلمه از یک کلمه اسلاوی قدیمی گرفته شده است که به معنای چیزی شبیه به “کار یکنواخت یا اجباری” است.
دهه ۱۹۵۰، جورج دیول Unimate را طراحی کرد.
یک دستگاه بازوی رباتیکی که قالبهای ریخته گری را در کارخانه جنرال موتورز در نیوجرسی حمل میکرد.
سال ۱۹۶۱ شروع کار این ربات صنعتی در کارخانه بود.
همچنین در اواسط دهه ۱۹۵۰، شرکت آلمانی کوکا یک خط جوش خودکار برای لوازم خانگی و یک خط جوش چند نقطهای دیگر برای فولکس واگن ایجاد کرد.
تا سال ۱۹۶۸، کاوازاکی مجوز طراحی Unimatio که یک ربات هیدرولیک شناخته میشد را صادر کرده بود و شروع به ساخت آنها کرد.
در سال ۱۹۶۹، جنرال موتورز ۹۰ درصد از جوشهای بدنه محصولاتش را با استفاده از بازوهای رباتیکی Unimates به انجام میرساند.
تا قبل از سال ۱۹۷۰، این ربات با نام خودش شناخته میشد تا اینکه دانشگاه استانفورد اصطلاح استاندارد Arm یا همان بازو را برای چنین رباتهایی در نظر گرفت.
دقیقا همان اصطلاحی که امروزه برای ربات هایی از همین قبیل استفاده می کنیم که البته بسیار پیشرفته تر از قبل شدهاند.
جوشکاری خودکار به عنوان مهمترین کاربرد رباتهای صنعتی در نظر گرفته میشد؛ چرا که بشر را قادر به ساخت ماشینهایی با جوشکاری باکیفیت کرد.
سپس کوکا در سال ۱۹۷۳ بازوی شش محوره خود را معرفی کرد که تبدیل به یک استاندارد صنعتی در جهان شد!
این اتفاق تقریباً مصادف با شروع ساخت رباتهای کاملاً برقی بود…
با گذشت دهه هفتاد و تمامی پیشرفتهایش، جهان بسیاری از اولینها را به خود دید: اولین ربات تمام الکتریکی با کنترل ریزپردازنده، اولین ربات با بالاترین میزان دقت، اولین ربات جوشکاری مبتنی بر حسگرها و ربات PUMA برای مونتاژ قطعات کوچک و … با آغاز سال ۱۹۸۰ نیز توسعه یک زبان برنامه نویسی برای رباتها، ساخت ربات scara با حرکت مستقیم و افزایش سرعت و ظرفیت ماشینآلات دهه اخیر بر سر زبانها افتاد.
در دهه ۱۹۹۰ نوآوری هایی در کنترل و همگامسازی رباتها انجام شد و همچنین از اولین ربات بستهبندی، پرده برداری شد.
تقریبا همه چیز داشت یکنواخت میشد تا سرانجام سال ۲۰۰۳ فرا رسید.
بسیاری از افراد سال ۲۰۰۳ را با دستاوردهای مریخنوردهای رباتیکی ناسا که Spirit و Opportunity نام داشتند، به یاد دارند.
کاوش سطح مریخ همه را شگفت زده کرده بود و باید قبول کرد حتی در زمان حال نیز سفر به یک کره دیگر دستاوردی عظیم محسوب میشود.
سخن آخر…
ساخت رباتهای بیشتر و بهتر تا به اکنون که در آستانه ورود به سال ۲۰۲۲ هستیم ادامه داشته و هرگز متوقف نشده است.
در طول نیم قرن گذشته، رباتها در سایر حوزهها، به عنوان اسباب بازی و سرگرمی، سلاحهای نظامی، دستیاران جستجو( مثل الکسا، کورتانا و… ) و نجات و بسیاری از مشاغل دیگر، جای خود را در میان بشر پیدا کردهاند.
اساساً با پیشرفت برنامه نویسی و دنیای فناوری اطلاعات، رباتها راه خود را در مشاغلی پیدا میکنند که در گذشته دستیابی به آنها برای مردم بسیار خطرناک، کسل کننده یا غیرممکن بود.
به نظر شما رباتها در چه مشاغل دیگری میتوانند به کمک انسانها بیایند؟
دیدگاهتان را بنویسید